عبور از مرزهای جغرافیایی به معنای ورود به یک نظام حقوقی کاملاً متفاوت است. در حالی که قوانین خانواده در ایران بر پایه فقه و شریعت بنا شده، نظام حقوقی ترکیه بر پایه قانون مدنی اقتباس شده از سوئیس مدیریت میشود.
این تفاوت باعث میشود مسائلی مانند ازدواج، طلاق و حضانت فرزند برای ایرانیان به چالشی بزرگ تبدیل شود. در این ادامه، تمامی ابعاد حقوق خانواده در ترکیه و ویژگیهای یک وکیل خانواده حرفهای را بررسی میکنیم تا با دیدی باز و انتخابی آگاهانه، از حقوق خود دفاع کنید.
چرا به وکیل خانواده در ترکیه نیاز داریم؟
بسیاری تصور میکنند وکیل تنها زمانی لازم است که دعوایی به اوج خود رسیده باشد. اما در سیستم قضایی ترکیه، وکیل خانواده نقشی پیشگیرانه دارد. وکیل متخصص نه تنها در دادگاه از شما دفاع میکند، بلکه با تنظیم قراردادهای مالی پیش از ازدواج و مدیریت استراتژیک روابط، از بروز بحرانهای مالی و عاطفی جلوگیری میکند.
وظایف اصلی وکیل خانواده در ترکیه
- تنظیم قراردادهای مالی: تعیین تکلیف اموال پیش از وقوع اختلاف.
- مدیریت پروندههای طلاق: از طلاقهای توافقی سریع تا پروندههای نزاعی پیچیده.
- احقاق حقوق کودکان: تضمین حضانت و نفقه بر اساس مصلحت کودک.
- حمایت در برابر خشونت: اخذ فوری دستورهای حفاظتی.
- حل تعارض قوانین: اجرای احکام صادره از دادگاههای ایران در ترکیه.
شرایط و مقررات ازدواج در ترکیه برای ایرانیان
در ترکیه تنها ازدواج مدنی که در دفاتر رسمی شهرداری (Evlendirme Dairesi) ثبت شود، اعتبار قانونی دارد. ازدواجهای شرعی بدون ثبت رسمی، هیچ حق و حقوقی مانند ارث یا اقامت برای زوجین ایجاد نمیکنند.
شرایط اصلی برای صحت ازدواج:
- سن قانونی: ۱۸ سال تمام (در موارد خاص با اجازه دادگاه ۱۶ سال).
- سلامت جسمی: انجام آزمایشهای خون الزامی برای بیماریهای مسری.
- گواهی تجرد: ایرانیان باید این گواهی را از کنسولگری ایران دریافت و به تایید فرمانداری برسانند.
- مدت عده: زنان مطلقه باید ۳۰۰ روز از طلاق قبلیشان گذشته باشد. مگر با ارائه گواهی عدم بارداری و حکم دادگاه.
ثبت ازدواج در سامانه میخک
پس از ازدواج در ترکیه، حتماً باید از طریق سامانه میخک و کنسولگری ایران، ازدواج خود را در شناسنامه ایرانی نیز ثبت کنید تا در آینده برای دریافت شناسنامه فرزندان یا مسائل ارث در ایران دچار مشکل نشوید.
طلاق در ترکیه؛ از درخواست تا صدور حکم
طلاق در ترکیه یک فرآیند کاملاً قضایی است. هیچ طلاقی خارج از محیط دادگاه خانواده رسمیت ندارد. انتخاب یک وکیل طلاق در ترکیه که به تفاوتهای فرهنگی و قانونی هر دو کشور مسلط باشد، در این مرحله بسیار حیاتی است.
چگونه در ترکیه درخواست طلاق بدهیم؟
فرآیند با تنظیم یک دادخواست توسط وکیل و ثبت آن در دادگاه خانواده آغاز میشود. دلایل طلاق به دو دسته تقسیم میشوند:
- دلایل خاص: مانند خیانت، سوءقصد به جان، رفتار تحقیرآمیز شدید، ترک زندگی مشترک یا ابتلا به بیماری روانی لااعلاج.
- دلایل عام: که تحت عنوان “فروپاشی بنیاد خانواده” شناخته میشود و رایجترین دلیل برای طلاقهای پرچالش است.
پرونده طلاق توافقی
سریعترین و کمهزینهترین راه برای اتمام رابطه، طلاق توافقی است. برای این کار:
- باید حداقل یک سال از ازدواج گذشته باشد.
- هر دو طرف باید در جلسه دادگاه حضور یابند.
- یک پروتکل توافق دقیق توسط وکیل تنظیم شود که در آن تکلیف حضانت، نفقه، تقسیم اموال و طلاها کاملاً مشخص شده باشد.
در ترکیه داراییها بعد از ازدواج چگونه تقسیم میشوند؟
بزرگترین شوک حقوقی برای ایرانیان در ترکیه، مسئله تقسیم اموال است. برخلاف ایران که اصل بر جدایی اموال است، در ترکیه از سال ۲۰۰۲ سیستم مشارکت در اموال اکتسابی حاکم است.
مشارکت ۵۰-۵۰
هر مالی اعم از ملک، خودرو، حساب بانکی یا حقوق که زوجین پس از تاریخ ازدواج به دست آورده باشند، در زمان طلاق باید به صورت مساوی تقسیم شود، حتی اگر سند فقط به نام یکی از آنها باشد.
اموال شخصی (استثنائات)
اموالی که تقسیم نمیشوند عبارتند از:
- داراییهای قبل از ازدواج.
- ارثیه یا هدایایی که به صورت شخصی به فرد رسیده است.
- وسایل کاملاً شخصی مانند لباس یا ابزار کار تخصصی.
مطالب مرتبط
اقامتگاه خانواده در ترکیه: چتر حمایتی برای همسران
قانون ترکیه برای جلوگیری از آوارگی همسر و فرزندان، نهادی به نام “شرح منزل خانوادگی” پیشبینی کرده است. اگر خانهای که در آن زندگی میکنید به نام همسرتان است، او نمیتواند بدون رضایت شما آن را بفروشد یا اجاره دهد.
شما میتوانید با کمک وکیل و با مراجعه به اداره ثبت اسناد (Tapu)، این محدودیت را روی سند ملک ثبت کنید تا از امنیت محل سکونت خود مطمئن شوید.
حقوق کودکان پس از طلاق در ترکیه: حضانت، نفقه و قیمومت
در ترکیه، دادگاهها بر اساس مصلحت عالی کودک تصمیم میگیرند و معیار سن وجود ندارد.
- حضانت (Velayet): قاضی بررسی میکند که کودک نزد کدام والد از نظر روانی و تحصیلی وضعیت بهتری خواهد داشت.
- حق نفقه کودکان (İştirak Nafakası): والدی که حضانت را بر عهده ندارد، موظف است ماهانه مبلغی را برای هزینههای کودک بپردازد که هر سال طبق نرخ تورم افزایش مییابد.
- قیمومت (Vesayet): اگر والدین صلاحیت نداشته باشند یا فوت کنند، دادگاه فردی را به عنوان قیم تعیین میکند که تحت نظارت مستقیم دادگاه عمل میکند.
فرزندخواندگی در ترکیه برای خارجیها
پذیرفتن فرزند در ترکیه پروسهای سختگیرانه اما انسانی است. متقاضی باید حداقل ۳۰ سال سن داشته باشد و ۱۸ سال تفاوت سنی با کودک رعایت شود. نکته مهم این است که در ترکیه، فرزندخوانده تمام حقوق فرزند بیولوژیک از جمله نام خانوادگی و حق ارث را دریافت میکند که این موضوع با قوانین “سرپرستی” در ایران متفاوت است.
شجرهنامه و مسائل هویتی
در ترکیه، سیستم “Nüfus” یا ثبت احوال بسیار دقیق است. ایرانیانی که قصد دارند حقوق ارثی خود را پیگیری کنند یا وضعیت نسب فرزندان خود را تثبیت کنند، باید به موضوع استخراج شجرهنامه و ثبت دقیق وقایع حیاتی در سیستمهای دولتی ترکیه (E-devlet) اهمیت بدهند.
چالش بزرگ مهریه در ترکیه
از آنجا که سیستم حقوقی ترکیه سکولار است، نهادی به نام مهریه را نمیشناسد. اما راهکار حقوقی برای این موضوع وجود دارد. وکیل خانواده در ترکیه میتواند سند ازدواج ایرانی شما را به عنوان یک “قرارداد بدهی” در دادگاههای حقوقی مطرح کند. دیوان عالی ترکیه در آرای جدید خود، مهریه مندرج در عقدنامه رسمی را به عنوان یک تعهد مالی معتبر شناخته است.
نکته: طبق رویه قضایی ترکیه، تمام طلاهایی که در مراسم عروسی به زن هدیه شده است (حتی از طرف خانواده داماد)، متعلق به زن است و در صورت طلاق، مرد موظف به بازگرداندن عین یا قیمت روز آنهاست.
نامزدی در ترکیه
برخلاف باور عمومی، نامزدی در قانون مدنی ترکیه صرفاً یک دوره آشنایی ساده نیست؛ بلکه یک قرارداد حقوقی مبنی بر وعده ازدواج در آینده است.
اگر نامزدی به دلیلی غیر از ازدواج به هم بخورد، قانون تکلیف هدایای رد و بدل شده را روشن کرده است. طبق ماده ۱۲۲، هدایای غیرمعمول که ارزش مادی بالایی دارند مانند طلا، خودرو یا مبالغ کلان باید برگردانده شوند. همچنین حق طرح دعوا برای پس گرفتن هدایای نامزدی تنها یک سال پس از فسخ نامزدی اعتبار دارد و پس از آن مشمول مرور زمان میشود.
مطالب مرتبط
اگر در ایران طلاق بگیرم، در ترکیه هنوز «متاهل» محسوب میشوم؟
اگر در ایران طلاق گرفتهاید، این طلاق در ترکیه معتبر نیست. شما همچنان در سیستم ترکیه متاهل محسوب میشوید که این موضوع میتواند در خرید و فروش ملک یا ازدواج مجدد برایتان دردسر ایجاد کند. شما باید از طریق دعوای “تنفیذ”، حکم دادگاه ایران را در دادگاههای ترکیه به تایید برسانید تا وضعیت تاهل شما بروزرسانی شود.
در سالهای اخیر قانونی تصویب شده که اگر هر دو طرف (زن و شوهر سابق) به کنسولگری یا اداره نفوس مراجعه کنند و هر دو تایید کنند که در ایران طلاق گرفتهاند، فرآیند ثبت بسیار سریعتر انجام میشود.
اما اگر یکی از طرفین همکاری نکند یا پای مسائلی مثل حضانت فرزند و تقسیم اموال در میان باشد، حتماً باید یک وکیل طلاق در ترکیه بگیرید تا دعوای تنفیذ را در دادگاه خانواده به جریان بیندازد. در این صورت، نیازی نیست شما دوباره مراحل طلاق را طی کنید؛ فقط کافی است حکم قطعی ایران را ترجمه و به دادگاه ارائه دهید تا قاضی ترک آن را تایید کند.
نکات مهم هنگام انتخاب وکیل خانواده در ترکیه
هنگام انتخاب یک وکیل امور خانواده به این موارد دقت کنید:
- تخصص: حتماً وکیلی را انتخاب کنید که تمرکز اصلی او بر حقوق خانواده باشد.
- شفافیت مالی: قرارداد حقالوکاله باید مکتوب باشد. هزینهها در سال ۲۰۲۵ برای طلاق توافقی معمولاً از ۳۰ هزار لیر و برای طلاقهای نزاعی از ۶۰ هزار لیر شروع میشود.
- اعتماد و مشاوره حقوقی: وکیلی را انتخاب کنید که علاوه بر دانش، به شما احساس امنیت و اطمینان انتقال دهد.
جمع بندی
مسائل حقوقی خانواده فراتر از یک پرونده ساده است؛ این موضوع با آینده مالی و آرامش روانی شما گره خورده است. قوانین مدرن ترکیه فرصتهای خوبی برای حمایت از حقوق زنان و کودکان فراهم کرده است، اما بهرهمندی از این حقوق مستلزم آگاهی و استفاده از تخصص یک وکیل خانواده مجرب در ترکیه است.
تیم وکلا و مشاوران حقوقی ما با تسلط کامل بر قوانین مدنی ترکیه و تفاوتهای آن با قوانین ایران، آمادهاند تا از حقوق شما در دادگاههای ترکیه دفاع کنند. برای رزرو وقت مشاوره تخصصی و بررسی پرونده خود با ما تماس حاصل فرمایید.